در عصر صفوي شاهد مهاجرت شاعران بسياري از ايران به هند هستيم. اين مهاجرتها علل و عوامل متعددي دارد كه برخي از آنها عبارت اند از: خروج شاه اسماعيل اول، سخت گيريهاي مذهبي شاه طهماسب، فتور ارباب مناصب در زمان شاه اسماعيل ثاني، قتل عام شاهزادگان كه مروّج شعر و مربي شاعران بودند، فتنه هاي پياپي اُزبكان، هجوم عساكر روم به دفعات، دعوت شاهان هند از ايشان، همراهي سفيران ايران، رنجش و ناخرسندي، گريز از تهمت بد مذهبي، قلع و قمع سران طايفه خود در عهد شاه عباس اول (لر، تركمان، تكلّو، افشار)، آزردگي از خويشان يا همشهريان، درويشي و قلندري، پيوستن به آشنايان و بستگان خود كه در آن سامان مقام و منصبي داشتند، سفارت، تجارت، سياحت، خوش گذراني، ناسازگاري روزگار، پيدا كردن كار، راه يافتن به دربار، ارج نهادن مردم هند - به ويژه هم مذهبان و هم زبانان - به شاعران ايراني.

استاد احمد گلچين معاني با تحقيق گسترده در تاريخ عصر صفوي - از شاه اسماعيل اول (م 907 ق) تا پايان حيات شاه سلطان حسين صفوي (م 1135 ق) توانسته است به نام 745 شاعر ايراني دست يابد كه ساكن هند شده اند. مسلماً در آن زمان با آن امكانات اندك، نام بسياري از شاعران، در تاريخ ضبط نشده است و معلوم نيست گلچين معاني به همه منابع دست يافته باشد.
اين محقق پر تلاش شرح حال شاعران مزبور را در كتاب «كاروان هند» به ترتيب الفبا گردآورده است كه در ميان آنها نام شاعراني از قم به چشم مي خورد. در اين مقاله شاعران قمي را با مشخصات و نمونه شعرشان از كتاب مذكور مي آوريم، با اين اميد كه مورد توجه محققان قرار گيرد.