حضرت امیرالمومنین، امام علی بن ابی طالب علیه السلام فرمودند:

«اَلصِّدْقُ اَمانَةُ اللِّسانِ» (1)
راستگویى و صداقت، امانتدارى زبان است.


این نکته امیر مۆمنان گفت
از «صدق» و امانتِ زبان گفت

تا وردِ زبان خویش، سازی
«اَلصِّدْقُ اَمانَةُ اللِّسانْ» گفت


************
«خَیْرُ الْمَواهِبِ الْعَقْلُ» (2)
بهترین بخشش هاى خداوند، عقل است.



آدمی را، گره گشا، عقل است
روشنی بخش و رهنما، عقل است

سَرورِ مۆمنان، علی فرمود:
بهترین بخششِ خدا، عقل است


************
« اَلْمَعْصِیَهُ تَمْنَعُ الاِْجابَةَ» (3)
گناه، سبب اجابت نشدنِ دعا، مى شود.

هر گناهی، حساب می گردد
همه، رنج و عذاب می گردد

مرتضی گفت: «با وجود گناه
کِیْ دعا، مستجاب می گردد؟»


************
« مَنْ حَسُنَتْ سیرَتُهُ، لَمْ یَخَفْ اَحَداً» (4)
انسان نیكو سرشت، از هیچ كس نمى هراسد.

مۆمن از ابتلا، نمی ترسد
از غم و، از بلا نمی ترسد

مردِ خوش باطن و نکو سیرت
از کسی جز خدا نمی ترسد


************
« اَلصَّمْتُ وَقارٌ» (5)
خاموشى، سبب وقار و هیبت انسان است.

مسلمان در دو عالَم، رستگار است
و از بیهوده گویی، برکنار است

خموشی، پیشه کُن، ای دوست! زیرا
علی فرمود: «خاموشی، وقار است»


************
« اَلْحَسُودُ مَغْمُومٌ » (6)
حسادت پیشه، همواره اندوهناك و غمگین است.

حسادت عادتی شوم است، ای دوست!
و از اخلاقِ مذموم است، ای دوست!

علی با شادی و، شور و شعف گفت:
«حسادت پیشه، مغموم است» ای دوست!


************
« اَلْعَیْشُ یَحْلُو وَ یَمُرُّ» (7)
زندگانى، گاه تلخ است و گاه شیرین.

رسم دیرین روزگار این است
یک زمان، تلخ و گاه شیرین است

آدمی، در میان «خوف» و «رجا»
گاه، شادان و گاه غمگین است


************
« اَلاِْخلاصُ مِلاكُ الْعِبادَةِ » (8)
معیار بندگى و عبودیّت پروردگار، خلوص نیّت است.

از بین برنده ریا، اخلاص است
روشنگرِ روح و جان ما اخلاص است

اندیشه غیر، در دلت راه مده
معیار عبادتِ خدا، اخلاص است


************
« اَلْعِلْمُ اَصْلُ الْحِلْمِ » (9)
دانش، اساس و بنیانِ بُردبارى است.

سرمایه فوز و رستگاری، علم است
درمان و علاج بی قراری، علم است

کوتاه سخن، این که علی، نورِ یقین
فرمود: «اساس بُردباری، علم است»


************
« اَلْغَمُّ مَرَضُ النَّفْسِ » (10)
غم و اندوه، بیمارى روح و جان آدمى است.

غم و اندوه، جان را می گدازد
ز سر، تا استخوان را، می گدازد

جهان را، تیره می سازد بر انسان
زمین و آسمان را می گدازد



پی نوشت:
1) غررالحكم، ص 65...،2) همان، ص 420...،3) همان، ص 201.
4) همان، ص 253...،5) همان، ص 31....،6) همان، ص 36.
7) همان، ص 138....،8) همان، ص 215....،9) همان، ص 249.
10) همان، ص 101.
منبع: کتاب « علی علیه السلام در آیینه نهج البلاغه»، حسین نمازی