معلول کیست و معلولیت چیست؟


معلولیت اطلاق می شود به ناتوانی در انجام تمام یا قسمتی از ضروریات عادی زندگی فردی یا اجتماعی به علت وجود یک نقص مادر زادی یا عارضی در قوای جسمانی یا روانی.


نقص عارضی فوق الذکر ممکن است حاصل از سیر طولانی یک بیماری بوده و یا نتیجه ی یک تروماتیسم ناشی از تصادفات وسائط نقلیه یا حوادث کار و یا اتفاقات و بلایات و جنگ و غیره باشد. آن طور که از این تعریف بر می آید، در اصل معلولیت یک نقصان جسمانی یا روانی وجود دارد که کاهش توانایی ظرفیت شخص را باعث می شود و این کمبود توانایی و ظرفیت است که منجر به نارسایی ها و عدم تکاپو محرومیت در زندگی مادی و معنوی شخص می گردد.

در ارزییابی یک معلولیت ضرورت دارد خصوصیات نقصان جسمانی یا روانی هم چنین کیفیت کاهش توانایی و ظرفیت بالاخره نحوه ی محرومیت شخص روشن گردد.

نقصان:
نقصان اطلاق می شود به هر نوع از بین رفتن نسج یا ضایعه دیدن بدن از نظر فیزیولوژی یا آناتومی یا قوای مغزی که ممکن است قطعی یا دائمی یا بر عکس موقتی و گذران باشد. این نقصان امکان دارد در سطوح مختلف قوای شخص و دستگاه های بدن به وجود بیاید مانند:
- قوای فکری مانند هوش حافظه تفکر
- قوای روانی مانند وجدان ادراک رفتار
- بیان تفهیم و تکلم
- شنوایی
- بینایی
- دستگاه های داخلی (گوارش قلب و عروق تنفس و غیره)
- اسکلت و دستگاه نگه دارنده
- شکل زیبایی و ظاهری

کاهش توانایی و ظرفیت:
کاهش توانایی و ظرفیت اطلاق می شود به کاهش کلی یا جزئی در توانایی شخص برای انجام دادن فعالیت مشخصی که باید به شکل مطلوب یا در حدودی که برای هر انسانی طبیعی می باشد به عمل آید. این توانایی و ظرفیت در حقیقت به شکل فعالیت ها و رفتارهایی است که معمولا عوامل لازم برای زندگی روزانه تلقی می شوند و عبارتند از:
- رفتار
- بر قرار کردن ارتباط با دیگران
- توجه به نظافت و مراقبت بدنی
- حرکت و جابجا شدن
- انجام وظائف خانگی
- مهارت در برابر موقعیت های مختلف
- استعداد به زندگی حرفه ای و اشتغال
- متفرقه
که می توان درجه وخامت این کاهش توانایی و ظرفیت را نیز در نوع خود تعیین کرد.

باید توجه داشت که هر یک از موارد بالا برای حوزه های فعالیتی طراحان صنعتی جای کار و تامل دارد اما متاسفانه در کشور ما فقدان وسایل کمکی برای معلولان به شدت احساس می شود و در اکثر موارد حتی ساده ترین کالا ها هم به علت بی توجهی طراحان به این قشر وارداتی هستند.

محرومیت:
کاهش توانایی حاصل از نقصان بالاخره منجر به محرومیت و متضرر شدن شخص در زندگی می گردد اگر چه معیار های ارزیابی این محرومیت و زیان دیدن بسته به جوامع مختلف فرق می کند ولی در کل برای این منظور بعضی از وظایف فرد را در نظر گرفته و ارزیابی می کنند که در مجموع به آنها وظایف بقا گفته می شود که عبارتند از:
- جهت یابی
- تحرک فیزیکی
- جابحا شدن و تغییر مکان
- اشتغال
- جذب شدن در جامعه
- استقلال اقتصادی


آسایشگاه خیریه بقیةالله قم